Hendrik van Elk (rond 1710 – 11-12-1766)

De vermoedelijke geboortedatum van deze oudste gevonden voorvader ligt rond 1710. Waarschijnlijk heeft zijn wieg ergens in de Betuwe of het land van Maas en Waal gestaan, waarschijnlijk het buurtschap Eldik. De overlijdensdatum van Hendrik is wel bekend, want volgens de Doop-, Trouw- en Begraafregisters van de gemeente Utrecht was dat op: 11-12-1766 in Utrecht.

Voor 1734 is er geen Van Elk of Van Ellik meer in Utrecht te vinden. Voor zover bekend is de naam van Elk een verbastering van Van Ellik, Van Eldik en van Eldijk hetgeen oude dijk betekent. Volgens mevrouw Louise van Haeften-Brokaar uit Oegstgeest, wiens moeder een Van Elk was, zijn de Van Elken uit die omgeving landbouwers geweest die veel land hebben gepacht. Dat blijkt uit gevonden oorkonden. Ze hebben ook een heemraad geleverd. De Van Elken deden veel aan dijkversteviging en kregen beloningen van de adel, omdat zij mensen hadden gered bij overstromingen. De eerst gevonden Van Elk doet van zich spreken in Druten in 1369.

Gebeurtenissen:

1734 Utrecht: Op 27-1-1734 treedt een Hendrik van Elk in de Domkerk het huwelijk met Maria Wurms (of De Worm of Worms) (Trouwboek 103, pag. 90) Henderik woont tot dan In de Watersteeg in Utrecht. Als godsdienst is Gereformeerd opgegeven. Dat is niet verwonderlijk, want in die tijd was iedereen die geen aanhanger van het katholicisme was gereformeerd. Predikant bij het huwelijksvoltrekking was A.J.B.(??) Maria Worms woonde Buyten de Tolsteeg, dat is aan de zuidkant van de stad, waar de Kromme Rijn en de Vaartsche Rijn de stad binnenkomen. Maria werd op 7 maart 1719 gedoopt in de Catharijnekerk en ook zij was Gereformeerd. De naam van haar vader was Paulus, die van haar moeder Peternel.

Mogelijk gaat het om de op 25-8-1710 geboren Marietje Wierm die de bruid is van Hendrik. Haar vader is Gerrit Worm en haar moeder Maaike de Bruin (zij overleed op 20-7-1726). Het is niet ondenkbaar, omdat het eerste kind van het echtpaar Gerrit heet en mogelijk is vernoemd naar de vader van de bruid….

1737 Utrecht: Op 13-3-1737 wordt de eerste zoon, Gerrit, in de Domkerk gedoopt. Aangezien in die tijd iemand niet direct werd gedoopt, kan de echte geboortedatum kan dus veel eerder zijn. De vader en moeder staan te boek als Gereformeerd.

1738 Utrecht: Op 28-5-1738 vindt de doop plaats van zoon Johannes (Jan) in de Domkerk plaats. Van hem stammen de Woerdense Van Elken af. Als vader staat in de doopboeken per ongeluk (??) Jan opgevoerd, maar dat zou dus Hendrik moeten zijn. Als moeder wordt wel Maria Worms opgevoerd.

1743 Utrecht: Enige jaren later, op 10-11-1743, wordt Lijsbet van Elk in de Domkerk gedoopt. De moeder is Maria Worms, de vader wordt niet vermeld. Het adres van het gezin is onveranderd: Buiten de Tolsteegpoort.

1766 Utrecht: Op 11-12-1766 overlijdt Hendrik van Elk. De uitvaartdienst wordt in de Geertekerk gehouden. De groefbidder (begrafenisondernemer) is ene Oosterhuisen. Adres van het gezin is dan: Achter ‘t Wijcstraat (de huidige Twijnstraat). Hendrik laat een vrouw en drie ‘onmondige’ kinderen achter. Van het overlijden wordt echter pas op 22 december aangifte gedaan.

Misschien…

Een mogelijke broer van Hendrik is Jacobus van Ellick, die op 7-2-1739 in het huwelijk treedt met Steintje (Christina) de Bruin (mogelijk een zuster van Maaike…) in Utrecht in de Rooms-katholieke statie Onder de Linden. Getuigen bij het huwelijk zijn twee beroepsgetuigen: Maria Lakevelt en Joanna Wijnen. Het huwelijk heeft op het gemeentehuis aangeplakt gehangen en werd 23 januari 1739 voor de gemeentelijke overheid gesloten. Jacobus was soldaat in het regiment van generaal Baron van Pallandt (regiment nationalen Van Dam nr. 11). Hij was weliswaar R.K., maar hij woonde op het bekende adres Achter de Wijcstraat (Twijnstraat), Buyten de Tolsteegpoort.

Het regiment was in 1737 in ‘s Hertogenbosch gelegerd en tussen 1742 en 1744 in Bourtange, Bellingwolder- en Langakkerschans. In 1744 vertrok het naar Deventer. Het was echter een tijd van spanning en oorlog en dat betekent dat de vrouwen en kinderen van de soldaten niet altijd de troep achterna trokken.

Uit het huwelijk kwamen drie kinderen voort:

  1. Johannes, geboren op 23 augustus 1740 en overleden op 25 augustus 1749. Van het sterven werd op 29 augustus aangifte gedaan. De begrafenis had plaats in de Claeskerk. Groefbidder d’Kleyn heeft het kindje gratis begraven. De familie woonde Buyten de Tollesteegpoort, in ‘t Tollesteegh, aan de oostzijde in een blind steegje.
  2. Elisabeth, geboren op 14 april 1743 en overleden op 19 april 1743. De begrafenis had plaats in de Claeskerk en opnieuw was de groefbidder d’Kleyn. Opnieuw vond de begrafenis voor niets plaats. Van het overlijden werd op 29 april aangifte gedaan. De familie woonde Buyten de Tollesteeghpoort, in’t Tollesteegh aan de oostzijde.
  3. Johannes, geboren 16 augustus 1745.